Demo İçerik
Ornitoloji (kuş bilimi) için önemli bir çalışma olan halkalama, Türkiye’de de 20 yıldan uzun bir süredir yapılıyor. Geçtiğimiz yıl 27 bin 780 kuşa halka takıldı. Yapılan çalışmalar kapsamında 2012 yılında Finlandiya’da halkalanan bir karasırtlı martı, 10 yıl sonra Türkiye’de görüldü. Karasırtlı martının tam 2 bin 809 km’yi aşarak Türkiye’ye geldi.
Halkalama çalışmasıyla kuşların göç stratejileri, konaklama, kışlama, üreme alanları, göç takvimleri ve fizyolojilerine ilişkin önemli veriler elde ediliyor. Kaç yıl yaşadıkları, kaç yaşına kadar üremeye devam ettikleri ortaya konuluyor. Böylece doğayı ve kuşları korumak adına gerekli önlemleri almak mümkün oluyor.
Ornitoloji açısından veri elde etmenin en önemli yollarından olan halkalama çalışmaları Türkiye’de 2001 yılında başlamıştı. Kuş türleri ve göç yolları açısından çok zengin olan Türkiye’de, 1950’den 2002’ye kadar düzensiz bazı çalışmalar yapıldı. Bunlar özellikle Kızılırmak, Göksu ve Çukurova deltalarında yoğunlaştı. Ulusal düzeydi ilk girişim ise Kuş Araştırmaları Derneği (KAD) tarafından 2001 yılı Mayıs ayında başlatıldı. ODTÜ Biyoloji Bölümü ile iş birliği içinde, deneme amaçlı halkalama çalışmaları gerçekleştirildi. 2002 yılı Mart ayında Tarım ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü (DKMPGM), ODTÜ ve KAD arasında protokol imzalandı ve Ulusal Halkalama Programı (UHP) başlatıldı.
Türkiye’nin 4 İstasyonu Var
Yapılan halkalama çalışmaları Avrupa Kuş Halkalama Birliği’ne 2005’ten beri rapor ediliyor. Bilimsel araştırma yöntemi olan halkalama, göç dönemi olan ilkbahar ve sonbaharda düzenli olarak yapılıyor. Türkiye’nin bu amaçla kurulmuş Tarım ve Orman Bakanlığı bünyesinde 4 halkalama istasyonu var. Bunlar, Samsun Cernek Halkalama İstasyonu, Iğdır Aras Kuş Araştırma ve Eğitim Merkezi, Ankara Eymir Kuş Halkalama İstasyonu ve Antalya Boğazkent Uygulamalı Çevre Eğitimi ve Kuş Halkalama İstasyonu.
2022 yılında toplam 27 bin 780 kuşa halka takıldı. En çok halkalama işlemi 11 bin 494 kuş ile Aras’ta yapıldı. Cernek’te 10 bin 85 kuş halkalanırken, Boğazkent’te 3 bin 580, Eymir’de ise 2 bin 611 kuşa halka takıldı.
